Muốn gia đình hạnh phúc, người vợ đừng thắc mắc khi thấy chồng mình ưa sống độc lập và ưa nói giọng có quyền. Bởi mang bẩm tính dua nịnh đó, tưng bốc được người nầy thì cũng xông hương được người kia. Tôi hiểu lương tâm ở đây là quan năng tinh thần dùng để tự nhận thức và đánh giá thiện ác những hành vi nhân linh (actus humanus).
Họ chỉ để lại cho người bạn tâm giao cũ một chỗ vì nhân nghĩa trong tim họ. Sách gương Giê Su ở quyển I đoạn nhất có tư tưởng nầy: Thù vong thay cho sự mơ vọng các danh dự. Mà từ chỗ phẫn uất đến chỗ phản động chỉ còn một bước gần.
Bạn trai tuổi hoa niên, lòng trào nhựa sống cũng thời danh dự không thua người lớn. Hai phái theo sự khôn ngoan, không tự lấy mình làm đầy đủ. Đó là chưa nói những tiếng vĩ đại nào công bình, bác ái, lao công, tư bản, vô sản.
Còn một bạn trai dù hỉ mũi chưa sạch, khờ ịt về yêu đương mà hễ yêu một bạn gái thì có thái độ anh và xưng anh với người tình của mình ngay. Vợ anh gởi con đỏ cho hàng xóm, mượn tiền đầu nầy đầu nọ đi kiếm anh. Quốc gia hưng thịnh hay không, nhân loại bình an hay không, coi chừng ăn thua tâm hồn bạn trai rất nhiều.
Hằng loạt kỷ niệm ấy phụ họa với âm thanh văng vẳng của: Lời hứa hẹn buổi năm xưa, Mảnh tình trìu mến trao đưa. Hai cánh tay, bàn tay trông to cứng, thân hình vạm vỡ, và bộ chân vững chắc, mạnh mẽ. Bạn họ thành thật đem chuyện lòng bàn với họ, họ đem nộp kẻ khác.
Tạo hóa ban cho họ có thân hình mạnh khỏe, bộ óc quảng kiến, ý chí cứng rắn, lòng tham vọng vô biên nên khi đứng gần một người nữ, không cần biết giá trị tinh thần kẻ ấy làm sao, người ấy có khi thân mẫu họ, họ vẫn cảm thấy mình có cái gì hơn một phần nào về giá trị. Có ai dám chê bạn là yếu đuối, không anh hùng khi bạn đi ngang chuồng lợn bịt mũi, chạy lẹ như đi trốn không. Là người nữ lúc ghen có thể vì tuyệt vọng mà tự tử, se duyên mới lâu lắm mới quên được mối tình xưa.
Đó đây khắp thế giới thần duy vật đã ngự trị, đã tiêm nhiễm trong từng đường gân thớ thịt người thời đại óc đ ài các. Trong ngôn phong họ vênh vênh tỏ ra cho bạn gái thấy mình đủ tài, đủ mưu, đủ sức. Bạn trai thích: muốn bồng đứa bé, véo mé mặt nó, khều càm nó, đánh nhẹ tay nó.
Tất cả tại bản năng của hai giới khác nhau. Họ nghe trong con người nội tâm có một sức mạnh xô đẩy họ tìm gặp những bạn gái. Con nhớ không con! Thì ra vạn vật tốt đẹp huyền bí quá.
Họ thế cha, gồng gánh nhiều công việc nặng nhọc. Phải hiểu là chân tu theo chân giáo. Nhiều phong tục ai đặt ra thật phi lý.
Nhưng phiền một nỗi là cứ lăn mình vào cõi chết. Trong nội tâm họ cảm thấy tất cả sự u tối, chán chê về đời sống, về nhân tình, về mọi sự đời. Tâm tình phức tạp của bạn trai trong tuổi nầy, cứ chung mà nói, không có gì đáng trách cả.