Còn nhiều trường hợp khác như lúc đau bệnh, buồn, man mác, dùng quá độ đồ kích thích v. Thế là hôn nhân bị đình chỉ, đợi chờ. Bạn trai biết được bẩmtính của mình như vậy nên nỗ lực tự luyện về nhân cách và xử thế.
Ai mang trách vụ huấn luyện thiếu niên nên đề phòng điểm nầy. Mà gieo gió tất nhiên gặt bão. Nhiều mụn cám nổi lên.
Lắm lúc họ nghĩ về ngả đường đời họ phải đi. Họ ăn, ngủ, chơi, lục lạo, khóc, la, cười, làm đủ thứ chuyện như là một cái máy. Là có khi nào bạn thấy một bạn gái yêu một bạn trai mà yêu bằng tâm tình người lớn mà xưng chị với người yêu mình không.
Tôi không cần bàn rộng óc nhiệm vụ của đàn ông, hiểu cách riêng là bạn trai trong các vai trò có tính cách công. Nền giáo dục hiện giờ thì thiếu đủ chuyện. Dĩ nhiên có văn bằng mà tìm được địa vị thì đời lên hương lắm.
Có nước hoa vô, lại hôi khẳn khẳn, hôi mặn nữa. Phần nhiều là những bạn trai có tướng đ àn bà, ăn nói tiểu thư. Họ thấy có cảm tình với cái vẻ đẹp thiên nhiên.
Điều tôi bàn ở đây căn cứ vào sự so sánh tâm lý bạn trai với tâm lý bạn gái coi cái nào hướng nội hay hướng ngoại nhiều hơn. Cũng có những bạn trai thân thể phụ nhược ưa cảnh sống ao tù. Có nghe chuyện đời xưa, chuyện ma để thỏa mãn óc hiếu kỳ.
Thưa bạn trai, có lẽ khi tôi đọc đến đây bạn đang ở trong trạng thái buồn của tuổi mười mấy. Khi nghĩ đến hài nhi, đ àn ông liên tưởng ngay người bạn trăm năm mà họ đã phú thác trọn quả tim. Luồng gió độc hại của bịnh dịch duy vật đã len lỏi thổi trong hết mọi nước từ tư bản thực dân đến tư bản phong kiến, từ độc tài phát xít đến cộng sản vô thần.
Xét tâm lý nhân loại, tôi thấy đ àn bà bỉ ổi hơn đ àn ông ở điểm tồi tệ đó. Đó là những tích động, những hành động trên bắp gân chứ không phải là những tác vi mang dấu suy nghĩ. Lắm lúc họ cũng thất vọng vì bị bội bạc kiểu Nã Phá Luân si tình chạy say mê theo Joséphine mà cô nầy không yêu lại để bán quả tim cho chàng Charles.
Tất cả những tài năng nầy bắt họ lắm lúc trở về những thinh lặng nội tâm để suy nghĩ, hồi cố, tạo nên những hình ảnh hay mơ mộng ước ao. Nhưng điều nầy rất khác với người mẹ là kẻ rót vào từng thớ thịt và tâm hồn của con, sinh lực và cả niềm khổ đau, vui sướng, lo âu, sầu buồn, tức giận v. Họ kỹ lưỡng lại rồi ngựa quen đường cũ.
Họ ghét thinh lặng và bóng tối vì những thứ nầy là bạn của suy nghĩ mà họ thì ưa hiểu biết bằng ngũ quan. Tâm trí tưởng vậy nhưng chân họ còn dính trái đất và nhiều tham vọng cứ bao vây họ. Có khi lúc còn đủ đôi đủ bạn, họ ít ý thức tình yêu.